Το Δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών:
- τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» (Special Protection Areas - SPA) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 79/409/EK «για τη διατήρηση των άγριων πτηνών»
Ο Κίσσαβος (Όσσα) εντάσσεται στις ΖΕΠ με κωδ. GR 1420007 και η έκταση προστατευόμενης περιοχής ανάγεται σε 24572,05 εκτάρια (τελευταία ενημέρωση απο ΥΠΕΚΑ ΦΕΚ 1495/06.09.2010 ).
Emberiza hortulana (Tσιχλόνι)
Falco biarmicus (Xρυσογέρακο)
Ficedula semitorquata (Δρυομυγοχάφτης)
Gyps fulvus ('Oρνιο)
Φυσικά δεν είναι τα μοναδικά απειλούμενα είδη πουλιών στον Κίσσαβο, είναι τα είδη τα οποία εντάσσονται στον κατάλογο χαρακτηρισμού ΖΕΠ. Κάτι είναι και αυτό!
- τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)» (Sites of Community Importance – SCI) όπως ορίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Για τον προσδιορισμό των ΤΚΣ λαμβάνονται υπόψη οι τύποι οικοτόπων και τα είδη των Παραρτημάτων Ι και ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ καθώς και τα κριτήρια του Παραρτήματος ΙΙΙ αυτής. Η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ
Η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» θεσμοθετήθηκε από το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με σκοπό να συμβάλλει στην προστασία της βιολογικής ποικιλότητας, μέσω της διατήρησης των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών που εφαρμόζεται η συνθήκη. Τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, αποσκοπούν στη διασφάλιση της διατήρησης ή της αποκατάστασης σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης, των φυσικών οικοτόπων και των άγριων ειδών χλωρίδας και πανίδας κοινοτικού ενδιαφέροντος. Κατά τη λήψη μέτρων, σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ, λαμβάνονται υπόψη οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές απαιτήσεις, καθώς και οι περιφερειακές και τοπικές ιδιομορφίες. Οι τύποι οικοτόπων και τα είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος που προστατεύονται από την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ αναφέρονται στα Παραρτήματα Ι, ΙΙ, IV και V.
Το Δασικό Σύμπλεγμα Όσσας (Κίσσαβος) εντάσσεται στους ΤΚΣ με κωδ. GR140003 και έκταση προστατευόμενης περιοχής ανάγεται σε 19580,19 εκτάρια. Η περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως ''Αισθητικό Δάσος Όσσας''.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το κατά πολύ μεγαλύτερο σε έκταση αισθητικό δάσος της Ελλάδας!
ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ ΔΑΣΗ
 |
| Κίσσαβος με θέα το Αιγαίο |
Σύμφωνα με το Ν.Δ. 996 / 71 (άρθρο 3, παρ. 2) αισθητικά δάση μπορούν να κηρύσσονται δάση ή φυσικά τοπία που έχουν τέτοια ιδιαίτερη αισθητική, υγιεινή και τουριστική σημασία, ώστε να επιβάλλεται η προστασία της πανίδας, της χλωρίδας και του ιδιαίτερου φυσικού κάλλους τους. (βλ. και Ν. 1650 / 86 - Για την προστασία του περιβάλλοντος άρθρα 19 παρ.4 και 31 παρ.9 -10). Για την προστασία, οργάνωση και βελτίωση των αισθητικών δασών λαμβάνονται μέτρα και εκτελούνται έργα, σύμφωνα με τα ισχύοντα για τις περιφερειακές ζώνες των εθνικών δρυμών (βλ. εθνικοί δρυμοί που είναι περιοχές περιορισμένης προστασίας (Ν.Δ. 996 Π 1 άρθρο 6, παρ. 3-4).
Από το βιβλίο του Νίκου Νέζη ''Ανθρώπινο Περιβάλλον''
 |
| Ένα από τα δεκάδες ρέματα του Κίσσάβου |
ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΟΣΣΑΣ (κείμενο παρμένο από την ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ!)
 |
| Φαράγγι Καλυψούς στον Κίσσαβο |
Σπουδαιότητα: Το αισθητικό δάσος Όσσας είναι ένας πραγματικός βοτανικός κήπος. Οι ευνοϊκές περιβαλλοντικές και κλιματικές συνθήκες της περιοχής και ειδικότερα το υψηλό ποσοστό βροχόπτωσης, αποτέλεσμα των ανατολικών ανέμων, συμβάλλουν στη δημιουργία του υπέροχου δασικού συμπλέγματος της Όσσας. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης το τοπίο και η γεωμορφολογία της περιοχής καθώς τοπικά δημιουργούνται άφθονοι ιδιαίτεροι οικότοποι, που οδηγούν σε αυξημένη ποικιλότητα βλαστητικών τύπων, χλωρίδας και πανίδας. Το δασικό σύμπλεγμα παρουσιάζει εξαιρετική ποικιλότητα τύπων οικοτόπων και φυτικών ειδών. Παρατηρείται εναλλασσόμενο τοπίο με εκτεταμένα κλειστά δάση οξυάς και ελάτης στις ανατολικές πλαγιές και ορεινά μικρά λιβάδια, ενώ η κορυφή είναι γυμνός βράχος. Στην περιοχή φύονται αρκετά ενδημικά είδη φυτών όπως τα Silene multicaulis genistifollia, Teucrium chamaedrys olympicum, αλλά και ενδημικά της βαλκανικής, όπως το Lamium garganticum striatum. Το έδαφος είναι πολύ καλό για δασοκομία. Η παραγωγικότητά του θεωρείται χαμηλή και ακατάλληλη για γεωργικές ή κτηνοτροφικές χρήσεις.
Κίσσαβος, Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ)
 |
| Μέσα στην ομίχλη. Κίσσαβος |
Το Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ) είναι ένας τόπος που διακρίνεται για την αισθητική του αξία και παραμένει σε αξιόλογο βαθμό φυσικός, αν και συχνά είναι δομημένος. Το μέγεθός του έχει οριστεί με ανθρώπινα μέτρα και δεν υπερβαίνει τη δυνατότητα πεζοπορίας μιας μέρας, εκτός ειδικών εξαιρέσεων. Συχνά τα ΤΙΦΚ περιλαμβάνουν παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς ή ιστορικούς χώρους. Τα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των ΤΙΦΚ συνδέονται με φυσικά και οικολογικά χαρακτηριστικά, όπως το ανάγλυφο, η βλάστηση και η χλωρίδα, η παρουσία πανίδας, τα νερά, οι μετεωρολογικές συνθήκες, η πανοραμική θέα και με ανθρωπογενή χαρακτηριστικά, όπως η ύπαρξη μνημείων, η ιστορική αναφορά, ο παραδοσιακός χαρακτήρας, οι χρήσεις γης. Οι δυνατότητες χρήσης του ΤΙΦΚ για αναψυχή και εκπαίδευση, η ύπαρξη μονοπατιών κλπ. επηρεάζουν θετικά την επιλογή. Κριτήρια μπορούν επίσης ν' αποτελέσουν στοιχεία όπως η διαχρονικότητα, η αίσθηση φυγής ή απομόνωσης, η δημιουργία συναισθημάτων, η επαφή με την φύση, η δυνατότητα κατανόησης φυσικών διεργασιών κλπ.
Σχόλιο για τις αξίες του Κισσάβου (Όσσας) ως ΤΙΦΚ:
Υψηλής οικολογικής και αισθητικής αξίας περιοχή με σημαντική δασική και θηραματική οικονομία. Ο οικοτουρισμός θα μπορούσε να αναπτυχθεί σημαντικά. Η περιοχή έχει τις προϋποθέσεις να χαρακτηρισθεί ακόμα και Εθνικός Δρυμός.
 |
| Σπηλιά Περιστέρας, Κίσσαβος |
 |
| Λιβελούλα (Odonata) στο φαράγγι Καλυψούς |
 |
| Amanita muscaria στη νότια πλευρά του Κισσάβου (πάνω από το χωριό Ανατολή) |
Βιότοπος Corine Ενα από τα κύρια αντικείμενα του προγράμματος CORINE ήταν η κατάρτιση ενός
καταλόγου βιοτόπων (CORINE, 1991) που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την
διατήρηση της φύσης στην Κοινότητα. Η προσπάθεια αυτή κατέληξε, σε ό,τι αφορά
την Ελλάδα, σε ένα πρώτο αρχείο σχεδόν 300 βιοτόπων. Οι πληροφορίες που
περιλαμβάνονται σ’ αυτό αφορούν για κάθε βιότοπο γεωγραφικά, βιολογικά, οικολογικά, βιβλιογραφικά κλπ. στοιχεία.
 |
| Κόκκινο Κρίνο (Lilium chalcedonicum) στα λιβάδια του Κισσάβου |
 |
| Σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra) στον Κίσσσαβο |
 |
| Σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor) στον Κίσσαβο |
 |
| Λύκος (Canis lupus) |
Βιότοπος Corine όρος Κίσσαβος (Όσσα) με κωδικό τόπου Α00030014 και συνολική έκταση 32857.69 εκτάρια.
|
|
|---|
|
 |
| Έλατα στον Κίσσαβο |
Το όρος Όσσα έχει εναλλαγή τοπίου με ένα εκτεταμένο κλειστό δάσος από οξιές και έλατα στην περιοχή προς την θάλασσα, γυμνά βοσκοτόπια στα δυτικά τμήματα και μικτά βοσκοτόπια, ελαιώνες και μικρά χωράφια στο οροπέδιο. Η κορυφή είναι ένας γυμνός βράχος.
Σχόλιο για τις αξίες: Ο Κίσσαβος έχει εξαιρετική ποικιλότητα ενδιαιτημάτων.
Σχόλιο για τις απειλές-διαταραχές: Παράνομο κυνήγι, λατομεία.
Για περισσότερα στοιχεία όπως αξιόλογα φυτά, πτηνά, θηλαστικά κτλ δείτε εδώ: corine A00030014 ''ΦΙΛΟΤΙΣ''
Οι Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά (IBAs)
Μια αναγνωρισμένη πρακτική για εντόπιση και καθορισμό των ΖΕΠ είναι το σύστημα που ακολουθείται από το Διεθνή Πτηνολογικό Σύνδεσμο (BirdLife International) για καθορισμό Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (Important Bird Αreas, IBAs). Τα κριτήρια για αναγνώριση των IBA συνάδουν με την Οδηγία για τα Πουλιά.
Το δίκτυο αυτό (ΣΠΠ) φιλοδοξεί να εξασφαλίσει στα πουλιά κατάλληλους τόπους για αναπαραγωγή, διαχείμαση, ή στάση κατά μήκος των μεταναστευτικών διαδρόμων. Οι περιοχές αυτές έχουν αναγνωριστεί με βάση καθαρά επιστημονικά κριτήρια και στην Ελλάδα υπάρχουν 196.
O Κίσσαβος είναι μία από τις σημαντικές περιοχές για τα πουλιά Κάτω Όλυμπος, Τέμπη, Όσσα (Κίσσαβος) με κωδ. GR058
 |
| Falco biarmicus (Χρυσογέρακο) |
Περιγραφή της Περιοχής
Ορνιθοπανίδα Σημαντική περιοχή για αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικά και σημαντικός μεταναστευτικός διάδρομος. Είδη παγκοσμίου ενδιαφέροντος που δεν πληρούν κριτήρια ΣΠΠ: Aegypius monachus (μη-αναπαραγόμενο), Aquila heliaca (μη-αναπαραγόμενο), Falco naumanni (μετανάστευση).
Ορισμένα είδη που πληρούν κριτήρια ΣΠΠ: Merops apiaster (Μελισσοφάγος), Gyps fulvus (Ορνιο), Accipiter brevipes (Σαϊνι), Falco biarmicus (Χρυσογέρακο), Ficedula semitorquata (Δρυομυγοχάφτης), Emberiza hortulana (Βλάχος)
Θέματα διατήρησης Η υλοτομία και το κάψιμο των θάμνων οδηγούν σε σταδιακή υποβάθμιση του οικοτόπου. Σοβαρή απειλή είναι το σχέδιο για φράγμα και ταμιευτήρα στα Στενά. Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων συνεχίζεται και έχει ήδη εξαφανίσει τα Gypaetus barbatus και Aegypius monachus από την περιοχή. Τμήμα της περιοχής αποτελεί υποψήφια Ειδική Περιοχή Διατήρησης. ornithologiki.gr
|
|
|
|
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου